Koronavirüsün Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından küresel salgın olarak ilan edildiği 11 Mart 2020 tarihinden bu yana virüsle mücadele edebilmek adına birçok adım atılmasına rağmen hayat normale dönebilmiş değil. Virüs ile yaşamaya başladığımız görece erken dönemlerde Avrupa’nın çeşitli köşelerinden kürtaj gündemlerini 5Harfliler’de şurada tartışmıştık.
Bu süreçte Fransa Sağlık Bakanlığı Nisan 2020’de geçici bir tedbir alarak bir medikal doktor veya ebe eşliği bulunmaksızın, hamile kişilerin gebeliğin 9. haftasına kadar telekonsültasyon yoluyla evlerinde medikal kürtaj gerçekleştirebilmesine olanak sağladı. Alınan bu tedbir doğrultusunda, kadınlar çevrimiçi randevu alarak, eczaneden reçeteli kürtaj hapları satın almalarına ve kürtajlarını evde kendi kendilerine yönetmelerine izin verildi. İngiliz Tıp Dergisi Cinsel ve Üreme Sağlığı’nda yayınlanan yeni bir araştırma, Fransa’da COVID-19 salgını bağlamında izin verilen geçici bir tedbir olan telemedikal kürtaj uygulamasının pandemi sürecinde ve sonrasında kadınların gizlilik, mahremiyet ve rahatlık konusundaki ihtiyaçlarını ve tercihlerini karşılamaya yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Fransa’da isteğe bağlı kürtaj 1974’ten bu yana yasal ancak kadınların kürtaja erişimi bakımından hala problematik. Yapılan araştırma, 1 Ocak ve 31 Aralık 2020 tarihleri arasında Women on Web’e (WoW) ulaşan 809 konsültasyona dayanmaktadır.
Marion*, Women on Web’e şöyle yazıyor: “Fransa’da kürtajın yasal olduğunu biliyorum ama size burada neden kürtaj yaptıramayacağımı anlatacağım. Partnerim şiddet yanlısı bir adam, o beni izlemeden asla bir hastaneye ya da merkeze gitme fırsatım olmayacak.”
Fransa’da bazı kadınlar için kürtaja erişim hala zor. Kamu Politikalarının Disiplinlerarası Değerlendirmesi için Sciences Po Laboratuvarı’nda (LIEPP) Women on Web verileriyle yakın zamanda yürütülen bir araştırma, kadınların Fransa’da kürtaj hizmetine erişmeye çalışırken engellerle karşılaşmaya devam ettiğini gösteriyor. Araştırma, 18-25 yaş arası genç kadınların, kürtaj damgasını algılama ve maddi zorluklarla karşılaşma olasılığının 36 yaş ve üstü kadınlara göre iki kat daha fazla olduğunu gösterdi. Bununla birlikte, teletıp yoluyla evde güvenli kürtaja erişme olasılıkları iki kat daha fazla.
Kadınlar neden telekonsültasyon yoluyla evde kürtajı tercih ediyor?: Pandeminin ötesindeki etkenler
Yapılan araştırma, karantinaların Fransa’da kadınların telemedikal servislere başvurması için itici bir faktör olarak hizmet ettiğini, telekonsültasyon yoluyla kürtaj talebini artırırken, teletıp etkenlerinin çok boyutlu olduğunu ve pandemiye özgü koşulların ötesine geçtiğini gösteriyor.
Gizli tutma isteği (%46,2), mahremiyet (%38,3) ve rahatlık (%34,9) üzerindeki tercihler ve ihtiyaçlar, ardından koronavirüs pandemisi (%30,6), Fransa’daki kadınların Women on Web üzerinden telemedikal kürtajı seçmelerinin en sık nedenleri arasında. Araştırmaya katılanların %28,6’sı telekonsültasyonu tercih etmelerinin nedeni olarak kürtajlarını kendi kendilerine yönetmeyi tercih ettiklerini belirttiler.
Fransa’da telemedikal kürtaj hizmeti Eylül 2021’e kadar uzatıldı ve artık 7 haftalık hamileliğe kadar uygulanabilir. Kadınlar, kürtajlarını bir medikal doktorun doğrudan gözetimi olmadan evde kendi kendilerine yönetmek için çevrimiçi olarak randevu alabilir ve kürtaj haplarını eczaneden (istisnai teslimat notu altında) satın alabilirler. Pandemi öncesinde medikal kürtaja 5 haftaya kadar izin veriliyordu ve telekonsültasyona izin verilmiyordu. Medikal kürtaj hapları eczanelerde bulunmuyordu ve kadınların bir kliniğe, hastaneye veya aile planlaması merkezine gitmeleri ve ilk kürtaj ilacını bir medikal doktorun huzurunda almaları gerekiyordu.
Telemedikal servisler aracılığıyla kürtaj: Kadınlar için çığır açıcı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 12 haftalık hamileliğe kadar medikal kürtajın kendi kendine yönetimini desteklemektedir. DSÖ ayrıca, kürtajın kendi kendine yönetilmesinin güvenli, kabul edilebilir ve uygun maliyetli olduğunu ve aynı zamanda bireylerin kendi bedenleri ve kürtaj süreci üzerindeki kontrol duygusuna ve ayrıca hap kullanımında evde olma konforunu en üst düzeye çıkarma yetisine değer vereceğinden, özerkliği geliştirdiğini öne sürüyor. Fransız Ulusal Sağlık Otoritesi, “kürtaja erişimin hızlı ve kolay olması gerektiğini; kürtaj öncesi konsültasyonların, doktorun veya ebenin uygun görmesi halinde, kadının onayı ile yüz yüze ya da telekonsültasyon yoluyla yapılabilir” diyor.
Araştırmanın baş yazarı, Sciences Po LIEPP araştırma görevlisi Hazal Atay, “Telemedikal servisler bazı kadınlar için çığır açıcı olabilir” diyor.
“Önceki araştırmalar, erken gebeliklerde telemedikal kürtajın güvenli, etkili ve kabul edilebilir olduğunu ve klinikte kürtajla aynı başarı oranına sahip olduğunu göstermiştir. Araştırmamız, telemedikal kürtajı, pandeminin ötesine taşımanın ve hem klinikte hem de teletıp servisler aracılığıyla kürtajı sunan hibrit bir modeli benimsemenin, kadınların tercihlerini ve ihtiyaçlarını daha iyi karşılamaya yardımcı olabileceğini ve hem erişimi hem de bakım kalitesini iyileştirebileceğini gösteriyor” diye açıklıyor Atay.
Çalışma erişime açıktır: https://srh.bmj.com/content/early/2021/07/28/bmjsrh-2021-201176
Daha fazla bilgi veya basın soruları için lütfen iletişime geçiniz: info@womenonweb.org