22 Ekim 2020’de Polonya Anayasa Mahkemesi, Polonya’daki kadınların ciddi fetal malformasyon vakalarında dahi yasal olarak hamileliklerini sonlandıramayacaklarına karar verdi. Bu karar, Polonya’nın halihazırda katı olan kürtaj yasalarına daha da büyük sınırlamalar getiriyor. Buna karşılık, Women on Web, insan haklarını korumak amacıyla, fetüste fetal belirtileri olan Polonyalı kadınların kürtaj haplarını ücretsiz olarak alabilmelerini sağlayacak.
Şiddetli fetal malformasyonların teşhisi genellikle hamileliğin ikinci trimesterinde yapılır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, medikal kürtaj ilaçları (Mifepriston ve Misoprostol) ikinci trimesterdeki gebelikleri sonlandırmak için de güvenlidir. Women on Web’in tıbbi personeli, bu hizmete ihtiyaç duyan tüm kadınlara yakın denetim sağlayacaktır. Women on Web halihazırda, herhangi bir nedene dayanmaksızın ilk üç aylık dönemde istenmeyen gebelikleri olan kişileri desteklemektedir.
Ekim 2018’de Women on Web, Profesör Joanna N. Erdman ve Profesör Rebecca J. Cook tarafından yazılmış bir Amicus Curiae’yi Polonya Anayasa Mahkemesi’ne sundu. Görüş, uluslararası insan hakları hukukundaki mutabakatı şu şekilde açıklamaktadır:
- Kürtajın suç sayılması, güvenli olmayan kürtaja katkıda bulunur, savunmasız ve marjinalleştirilmiş kadınları olumsuz etkiler ve doğal olarak kadınların fiziksel ve psikolojik bütünlüklerini, insan olarak onur ve değer ile her türlü ayrımcılığa maruz kalmama haklarını sınırlar. Uluslararası insan hakları hukuku, kadınların hayatlarını ve sağlıklarını korumak ve yaşam kalitelerini iyileştirmek için kürtajın aşamalı olarak suç olmaktan çıkarılmasını desteklemektedir.
- Kürtajla ilgili herhangi bir devlet eyleminin kadınların insan haklarını etkilediği göz önüne alındığında, uluslararası hukuk, keyfi olmama ve orantılılık ilkelerine dayalı olarak devletin kürtajı suç sayma yetkisine sınırlar koymaktadır.
- Cezai kürtaj yasalarının keyfi olmamasını ve orantılı olmasını sağlamak için, uluslararası insan hakları hukuku, asgari olarak ciddi fetal malformasyon riski temelinde kürtajın suç olmaktan çıkarılmasını ve bu zemindeki hizmetlere güvenli ve uygun erişimi sağlamak için yasa prosedürel korumalar içermelidir.
Polonya hükümeti şimdiye kadar uluslararası kurumların kararlarını sistematik olarak görmezden geldi. Avrupa Birliği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Konseyi gibi yönetim organları, Polonya’yı kadınlara derhal yasal kürtaj bakımı ve hizmetlerine erişim sağlamaya çağırdı. Polonya’nın mevcut aşırı sağ hükümetinin hukukun üstünlüğünü tamamen baltaladığına dair ciddi uluslararası endişeler var. Avrupa Adalet Divanı, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin yeni yasasının uygulanmasına karşı, mevcut sistemde yapılacak herhangi bir değişikliği donduran bir ihtiyati tedbir kararı bile çıkardı.
Anayasa Mahkemesi’ nin kararı, Polonya’da hukukun üstünlüğünün fiili durumu için bir vitrindir. 2019’da gerçekleştirilen tüm yasal kürtajların yaklaşık %98’i fetal endikasyonlar maddesi kapsamında yapıldığından, bu yeni karar Polonya’daki tüm kürtajları neredeyse yasaklayacak.
Ancak Women on Web, Polonya’daki hamile bireylerin ihtiyaçlarına hizmet etmeye ve Polonya’nın insan haklarını ihlal etmesine karşı mücadele etmeye devam edecek.
“Bu ağır insan hakları ihlallerine öylece seyirci kalamayız. Bu nedenle, bugünden başlayarak, ilk üç aylık dönemde istenmeyen gebelik yaşayan kişilere ek olarak, ciddi fetal malformasyonlarla hamile olan ve gebeliklerini sonlandırmak isteyen Polonyalı kadınlar, medikal kürtaj için Women on Web’e ulaşabilir” – Dr. Rebecca Gomperts, Women on Web Direktörü
Polonya’da bu yasadan etkilenenleri desteklememize yardımcı olmak için lütfen web sitemizdeki bağış sayfasını ziyaret edin.